Metaanaliza:
Zhao S, Zhang H, Xu Y, Li J, Du S and Ning Z (2024) The effect of protein intake on athletic performance: a systematic review and meta-analysis. Front. Nutr. 11:1455728. doi: 10.3389/fnut.2024.1455728
Ogólny obraz metaboliczny
Dotychczasowe badania nie wykazują jednoznacznych różnic w podstawowych wskaźnikach fizjologicznych między osobami spożywającymi zwiększone ilości białka a grupami kontrolnymi. Jednak bardziej szczegółowa analiza ujawnia istotne zależności dotyczące gospodarki energetycznej organizmu. Warto podkreślić, że w podgrupach zaobserwowano znacząco wyższy poziom glikogenu mięśniowego u osób stosujących suplementację białkową, co może mieć istotne konsekwencje dla wydolności fizycznej.
Rola białka w magazynowaniu glikogenu
Mechanizmy metaboliczne wskazują, że odpowiednie spożycie białka sprzyja gromadzeniu większych zapasów glikogenu w mięśniach. Glikogen mięśniowy stanowi kluczowe źródło energii podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Sportowcy z wyższym poziomem glikogenu mięśniowego wykazują lepszą tolerancję obciążeń treningowych. Proces energetyczny podczas intensywnej aktywności przebiega etapowo - organizm w pierwszej kolejności wykorzystuje zmagazynowany glikogen, dopiero później sięga po glukozę krążącą we krwi. Niedobór obu tych substratów energetycznych prowadzi do szybkiego zmęczenia i spadku wydolności.
Znaczenie dla dyscyplin wytrzymałościowych
Zwiększone zapasy glikogenu mięśniowego, na które wpływa spożycie białka, mogą mieć szczególne znaczenie dla sportów wymagających wytrzymałości. Białko pomaga w oszczędzaniu zarówno glikogenu mięśniowego, jak i glukozy krwi podczas wysiłku. Co ciekawe, hydrolizaty białka serwatkowego wykazują synergiczne działanie z węglowodanami, znacząco poprawiając tempo resyntezy glikogenu po zakończeniu ćwiczeń. Ten efekt może być szczególnie cenny w przypadku sportowców uczestniczących w zawodach wymagających szybkiej regeneracji między startami.
Analiza szczegółowych parametrów metabolicznych
Pogłębione badania podgrupowe dotyczące kluczowych wskaźników metabolicznych nie potwierdzają istotnych różnic w poziomie kwasu mlekowego we krwi, stężeniu glukozy czy wartości tętna między grupami. Szczególnie zaskakujący jest brak wpływu suplementacji białkowej na stężenie mleczanów po wysiłku. To sugeruje, że często zgłaszane przez sportowców subiektywne odczucia zmęczenia i bólu mięśniowego mogą nie ulegać znaczącej modyfikacji pod wpływem samego zwiększenia podaży białka w diecie.
Praktyczne implikacje i wnioski
Chociaż wpływ białka na wybrane parametry fizjologiczne pozostaje niejasny, jego znaczenie dla gospodarki glikogenowej mięśni wydaje się bezdyskusyjne. Zwiększanie zapasów glikogenu poprzez odpowiednie spożycie białka może stanowić ważny element strategii żywieniowej sportowców dyscyplin intensywnych. Warto jednak pamiętać, że sam fakt suplementacji białkowej nie gwarantuje redukcji objawów zmęczenia czy dolegliwości bólowych po wysiłku. W praktyce treningowej oznacza to, że białko powinno być traktowane jako element kompleksowej strategii żywieniowej, a nie jako samodzielne rozwiązanie problemów z regeneracją czy wydolnością.
Na podstawie: Zhao S, Zhang H, Xu Y, Li J, Du S and Ning Z (2024) The effect of protein intake on athletic performance: a systematic review and meta-analysis. Front. Nutr. 11:1455728. doi: 10.3389/fnut.2024.1455728
W edycji tekstu wspomagano się narzędziami opartymi na AI z modelami językowymi Gemini, Copilot oraz DeepSeek.
Autor doniesienia: Prof. dr hab. n. med. Przemysław Guzik, Katedra i Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej, Uniwersyteckie Centrum Badań Sportowo-Medycznych, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu.