Lek. Marta Lubarska, Katedra i Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej i Chorób Wewnętrznych, Uniwersytecki Szpital Kliniczny, ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań
Witamina D, jako jedna z niewielu witamin, jest syntezowana w organizmie człowieka, a dokładniej w naszej skórze pod wpływem promieni UVB zawartych w promieniach słonecznych. Mimo to aż 80-90% populacji ma niedobór witaminy D, co wskazuje na konieczność jej suplementacji.
Doktor Omeed Sizar i wsp. z Florydy przyjrzeli się bliżej temu zagadnieniu. W swojej pracy podsumowali informacje o witaminie D, epidemiologię jej niedoboru oraz wytyczne dotyczące suplementacji. Minimalne stężenia witaminy D powinny przekraczać 30 ng/ml, a zalecane znajdują się w zakresie 30-50 ng/ml.
Głównymi przyczynami powszechnego niedoboru witaminy D są obniżona ekspozycja na promienie słoneczne oraz błędy dietetyczne. Wpływ na obniżone stężenie tej witaminy w organizmie może też mieć nieprawidłowa funkcja nerek i wątroby, gdyż oba organy biorą udział w metabolizmie witaminy D, syntetyzując jej aktywną formę. Najczęściej niedobór witaminy D jest bezobjawowy, jednak głęboki niedobór u dzieci może prowadzić do krzywicy (deformacja kości), a u dorosłych do osteomalacji (ból kości i występowanie urazów). Nie ma dowodów na działanie suplementacji witaminy D zmniejszające ryzyko chorób układu krążenia i przedwczesnych zgonów.
Z tego powodu zaleca się profilaktykę niedoboru witaminy D w postaci suplementacji odpowiednich dawek, w zależności od różnych czynników takich jak szerokość geograficzna czy pora roku. W Polsce powinno się spożywać od 600 do 1000 j.m. na dobę w okresie od października do marca lub przez cały rok, jeżeli występują czynniki zakłócające syntezę skórną. U osób dorosłych z grupy wysokiego ryzyka (Afroamerykanie, otyli, przyjmujący określone leki, utrudniające wchłanianie składników odżywczych) może być konieczna początkowa suplementacja większą dawką witaminy. Według Amerykańskiej Akademii Pediatrii niemowlęta i dzieci karmione piersią, które spożywają mniej niż 1 litr mleka wzbogaconego w witaminę D, potrzebują suplementacji witaminy D w dawce 400 j.m. .
W przypadku stwierdzonego niedoboru, konieczna jest konsultacja z lekarzem, który dobierze odpowiednią dawkę w zależności od stanu zdrowia.
Więcej informacji odnośnie wspomnianego artykułu:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532266/
Sizar O, Khare S, Goyal A, et al. Vitamin D Deficiency. [Updated 2023 Jul 17]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532266/