Samodzielne monitorowanie aktywności sportowych - czy wystarczy do utrzymania regularności i wysokiego poziomu aktywności fizycznej?

dr n. med. Małgorzata Kwissa
1) Klinika Nadciśnienia Tętniczego, Chorób Wewnętrznych i Zaburzeń Metabolicznych UMP
2) Uniwersyteckie Centrum Badań Sportowo-Medycznych UMP

W dzisiejszych czasach wiele urządzeń pomaga nam monitorować aktywność fizyczną. Liczba kroków, czas spędzony na ćwiczeniach czy spalane kalorie to dane, które mogą pomóc w ocenie, jak aktywne jest nasze życie. Taka metoda motywuje wiele osób do poprawy swoich wyników.

Jednak samo monitorowanie może nie wystarczyć, by w dłuższym czasie utrzymać wysoki poziom aktywności.

Zespół naukowców przeanalizował wyniki 37 badań, w których uczestniczyło ponad 10 000 osób. Porównano dwie grupy:

1) Osoby korzystające wyłącznie z metod samodzielnego monitorowania.

2) Osoby, które miały dodatkowe wsparcie, takie jak:

• porady trenera lub fizjoterapeuty,
• grupowe zajęcia lub spotkania,
• edukację na temat zdrowia,
• indywidualne cele dopasowane do ich potrzeb i możliwości.

Wyniki pokazały, że połączenie samodzielnej kontroli aktywności sportowych z dodatkowymi elementami wsparcia przynosi większe korzyści:

• Osoby, które miały dodatkowe wsparcie, były bardziej aktywne. Robiły średnio o 1 200 kroków dziennie więcej.
• Efekty były szczególnie widoczne w dłuższych programach (trwających ponad 6 miesięcy), co oznacza, że dodatkowe wsparcie pomaga utrzymać motywację w dłuższym czasie.
• Interwencje były bardziej skuteczne wśród osób z niskim poziomem aktywności fizycznej na początku badania oraz w grupach starszych dorosłych.
• Najlepsze rezultaty osiągały osoby, które miały indywidualnie dopasowane plany oraz korzystały z edukacji i wsparcia grupowego.

Dlaczego dodatkowe wsparcie działa?

Dodatkowe elementy, takie jak porady trenera czy wsparcie grupy, pomagają:

• Zrozumieć korzyści z ruchu – edukacja na temat zdrowia zwiększa świadomość i motywację.
• Przezwyciężyć przeszkody – trenerzy i grupy wsparcia pomagają znaleźć rozwiązania, gdy pojawiają się trudności (np. brak czasu czy kontuzje).
• Utrzymać zaangażowanie – regularne konsultacje czy grupowe spotkania zachęcają do wytrwania w programie.

Podsumowanie:

Projektując programy promujące aktywność fizyczną, warto połączyć samodzielne monitorowanie aktywności za pomocą technologii (np. aplikacji mobilnych czy zegarki sportowe) z edukacją zdrowotną, coachingiem oraz wsparciem społecznym. Takie podejście zwiększy skuteczność działań oraz zaangażowanie społeczeństwa w regularne podejmowanie aktywności fizycznej.

Na podstawie: Vetrovsky T, Borowiec A, Juřík R, Wahlich C, Śmigielski W, Steffl M, Tufano JJ, Drygas W, Stastny P, Harris T, Małek Ł. Do physical activity interventions combining self-monitoring with other components provide an additional benefit compared with self-monitoring alone? A systematic review and meta-analysis. Br J Sports Med. 2022:1366-1374.